DERNEK NEDİR

Günümüzde çevremizde gördüğümüz, denk geldiğimiz, bağışta bulunduğumuz veyahut yardım aldığımız birçok sivil toplum kuruluşları vardır. Sivil toplum kuruluşlarının farklı farklı çeşitleri bulunmakta, kuruluş biçimleri, işleyişleri, yönetim organları, amaçları ve hedefleri birbirinden çok çok ayrı olan bu sivil toplum kuruluşlarının en başında dernek gelmektedir.

      Dernek, kâr amacı gütmeyen, kanunlarla yasaklanmamış ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, en az yedi gerçek ya da tüzel kişinin oluşturdukları kişi topluluklarıdır. Dolayısıyla sayısal olarak en az 7 kişinin bir araya gelmesi gereken bu kuruluşta, kişilerin fiil ehliyetine sahip olmaları gerekmektedir. Dernek kurmak isteyen kişiler dernek tüzüğünü, kuruluş bildirim formunu ve gerekli diğer belgelerini bulundukları ilin Mülki İdare Amirliğine vermeleri ile kuruluş işlemini başlatmaktadırlar.

      Belirli bir amaç çevresinde birleşen bu kişilere üye denir. Kanunda belirtilen bir diğer konu ise gerçek kişilerin dernek üyesi olabilmesinin yanında tüzel kişilerde derneğe üye olabilir ve dernek kurabilir. Derneklerde en az 16 üyenin bulunması ile birlikte herhangi bir sınır yoktur. Dernekler kişi topluluğu olarak görülürken vakıflar ise mal toplulukları olarak bilinirler ve bu özellik vakıf ile derneği birbirinden ayıran en önemli özelliktir.

      Kimler Dernek Kurabilirler

• Fiil ehliyetine sahip yani 18 yaşından büyük, ayırt etme gücüne sahip ve bir mahkeme tarafından hakkında kısıtlık kararı verilmemiş olan herkes önceden izin almasına gerek kalmaksızın dernek kurma hakkına sahiptir,
• Ülkemizde yerleşme hakkına sahip olan yabancı gerçek kişiler dernek kurma hakkına sahiptir,

     Gerekli belgeler şu şekilde sıralayabiliriz

• Gerçek veya tüzel en az yedi kurucu tarafından doldurulmuş ve imzalanmış Kuruluş Bildirimi Formu – 1 adet
• Dernek kurucuları tarafından her sayfası imzalanmış Dernek Tüzüğü – 1 adet
• Dernek kurucuları arasında tüzel kişiliklerin bulunması halinde; bu tüzel kişilerin unvanı, yerleşim yeri ve kuruluş belgesi ile tüzel kişiliklerin organları tarafından yetkilendirilen gerçek kişi de belirtilmek kaydıyla bu konuda alınmış kararın örneği – 1 adet
• Kurucular arasında yabancı dernek veya dernek ve vakıf dışında kar amacı gütmeyen kuruluşlar bulunması halinde, bu tüzel kişilerin derneklere kurucu olabilmesine dair İçişleri Bakanlığınca izin verildiğini belirten dernek kurucuları tarafından imzalanmış yazılı beyan – 1 adet
• Kurucular arasında yabancı uyruklular varsa, bunların Türkiye’de yerleşme hakkına sahip olduklarını gösterir belgelerin örnekleri – 1 adet
• Dernek merkezinin (ikametgah) tapu kütüğünde mesken olarak gösterilen yerlerde bulunacak olması halinde kat malikleri kurulunun oybirliği ile alacağı karar örneği (muvafakatname) – 1 adet
•  

      Derneklerde kuruluş aşamasında en önemli konu dernek tüzüğünün doğru, etkin, anlaşılır, kanunlara uygun ve gelecekte yapılacak projelere entegre olabilecek şekilde yazılmasıdır. Birçok dernek kuruluş aşamasında en büyük hatayı özgün bir tüzük yazmamaları ile yaparlar. Bu hata ilerleyen zamanlarda yapmak istedikleri projeleri hızlı bir şekilde yapamamalarına neden olsa da tüzük değişikliğine giderek bu hatayı sonradan düzeltebilirler.

       Derneklerin gerçek amaçları tüzüklerinde belirtilir. Derneğe ait çalışma konuları ve biçimleri kendi tüzüğünde yazılanlardır. Dernekler tüzüklerinde ne, nasıl yazılmışsa ona göre hareket etmeleri gerekmektedir.